ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ
Σήμερα η πώληση φαρμακευτικών – αρωματικών φυτών ξεπερνά παγκοσμίως τα 20 δις ευρώ με την Ευρώπη να αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αγορές. Ηγετικό ρόλο στην παραγωγή και αξιοποίηση αρωματικών φυτών κατέχουν οι χώρες της Ασίας, ενώ ΗΠΑ, Γερμανία, Ιαπωνία και Γαλλία αποτελούν τους κύριους αγοραστές. Τα μεγαλύτερα κέντρα εμπορίου είναι η Νέα Υόρκη, το Τόκιο και το Αμβούργο. Θα πρέπει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά σε χώρες όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος, η Τυνησία και το Ισραήλ που παράγουν και εξάγουν μεγάλες ποσότητες αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και προίόντων προερχόμενων από αυτά.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Παρότι η χώρα από πλευράς κλιματολογικών συνθηκών ευνοεί την καλλιέργεια αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών και παρά το γεγονός πως η καλλιέργεια τους έχει ξεκινήσει ήδη εδώ και δεκαετίες, εξακολουθεί να θεωρείται νέα μορφή καλλιέργειας και να επικρατεί μεγάλη άγνοια σχετικά με τις δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει σε όποιον ασχοληθεί με αυτή.
Μεγάλο πλεονέκτημα της καλλιέργειας είναι ότι τα οικονομικά της αποτελέσματα είναι ορατά τόσο στον πρωτογενή όσο και στον δευτερογενή τομέα της οικονομίας. Η καλλιέργεια αρωματικών φυτών έχει εφαρμογή ως πρώτη ύλη τόσο στην βιομηχανία τροφίμων και στην φαρμακοβιομηχανία όσο και στην αρωματοθεραπεία με αντικείμενο την παρασκευή αιθέριων ελαίων. Η συγκεκριμένη μορφή καλλιέργειας δύναται να αξιοποιήσει πολλές κατηγορίες εδαφών, ακόμη και ορεινών αλλά και μειονεκτικών περιοχών.
Τα επόμενα χρόνια αναμένεται αυξημένη ζήτηση για αρωματικά φυτά από τις εταιρίες διατροφής, αρωματοποιίας, καλλυντικών και φαρμακοβιομηχανίας. Τα αρωματικά φυτά δίνουν την ευκαιρία αντικατάστασης των χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται με φυσικές ουσίες που γίνονται όλο και πιο δημοφιλής στο ευρύ καταναλωτικό κοινό της Ελλάδας. Παράλληλα οι απαιτήσεις τους σε εισροές (φάρμακα και λιπάσματα) είναι μειωμένες καθώς μπορούν να καλλιεργηθούν ή να βιοκαλλιεργηθούν χωρίς να προσβάλλονται εύκολα από εχθρούς και ασθένειες. Συμπερασματικά η καλλιέργεια αρωματικών φυτών είναι άκρως οικολογική και πλήρως συμβατή με τις σύγχρονες καταναλωτικές προτιμήσεις και αξίες. Τέλος έχουν ελάχιστες απαιτήσεις σε δυσεύρετα εργατικά χέρια.
ΠΟΙΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΕΥΔΟΚΙΜΟΥΝ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ
Στην Ελλάδα ευδοκιμούν περισσότερα από 100 είδη αρωματικών φυτών, εκ των οπίων τα 60 θεωρούνται και μελισσοτροφικά. Από τη μεγάλη ποικιλία τα κυριότερα που καλλιεργούνται είναι ο κρόκος, ο δίκταμος, η ρίγανη, το τσάι του βουνού, ο μαραθόσπορος, και το γλυκάνισο. Στο εμπόριο την μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα έχουν το τσάι του βουνού, το χαμομήλι, η ρίγανη, το φασκόμηλο, η μέντα, το κύμινο, ο γλυκάνισος, η λεβάντα και το μελισσόχορτο. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει σε τοπικά προϊόντα όπως η μαστίχα Χίου και ο κρόκος Κοζάνης που αποτελούν προϊόντα Π.Ο.Π. (Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης) και έχουν μία σταθερή εμπορική δυναμική τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων. Αξίζει εδώ να αναφερθεί πως τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μεγάλη αύξηση της καλλιέργειας της ρίγανης.
Στην Ελλάδα καλλιεργούνται περίπου 20.000 – 30.000 στρέμματα αρωματικών – φαρμακευτικών φυτών όταν στη Γαλλία μόνο λεβάντα και λεβαντίνη καλύπτουν καλλιεργήσιμες εκτάσεις 140.000 στρεμμάτων (η Γαλλία συνεχίζει να εισάγει λεβάντα και λεβαντίνη για να καλύπτει τις εγχώριες ανάγκες της ).
ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ
Η αγορά ριζωμάτων ξεκινά από 0,15- 0,25 ευρώ ανά φυτό στην Ελλάδα και από 0,05 – 0,18 ευρώ ανά φυτό σε εξειδικευμένα φυτώρια της Ε.Ε. Με τη τυπική φύτευση 4.000 φυτών ανά στρέμμα η δαπάνη για το φυτικό υλικό εγκατάστασης φθάνει σε 600 – 1.000 ευρώ ανά στρέμμα.
Για να μπορέσει ο παραγωγός να έχει μια απόδοση συμφέρουσα θα πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά και να τηρηθούν οι κανόνες και αρχές για μια ποιοτική παραγωγή.
Με δεδομένο πως οι συνήθεις αποδόσεις στην καλλιέργεια (ανά στρέμμα) των αρωματικών – φαρμακευτικών φυτών στην Ελλάδα κινούνται μεταξύ 150- 500 ευρώ είναι φυσιολογικό πως το μέγεθος της καλλιεργούμενης έκτασης είναι αυτό που θα καθορίσει και τα έσοδα του παραγωγού / επενδυτή.
Μία έκταση 4 -5 στρεμμάτων είναι συνήθως πολύ μικρή για πραγματικά έσοδα. Σε ετήσια βάση τα έσοδα μπορούν να φτάσουν τα 8.000 ευρώ σε μία έκταση 10 στρεμμάτων καλλιεργώντας αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά που θα παράξουν αιθέρια έλαια.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κάποιες επενδυτικές προσπάθειες στην καλλιέργεια αρωματικών – φαρμακευτικών φυτών με τα αποτελέσματα να ποικίλουν ανά περίπτωση. Υπάρχουν κάποιες, λίγες, μεγάλες μονάδες που έχουν καταφέρει να εδραιωθούν με παράλληλη παρουσία μικρών ιδιωτών – παραγωγών που ασχολούνται κυρίως με τη μεταποιητική δραστηριότητα των αρωματικών – φαρμακευτικών φυτών.
